สื่อโซเชียลที่คุณคุ้นเคยกำลังจะเปลี่ยนไป แต่ไม่ใช่เพราะอัลกอริทึมใหม่อย่างที่หลายคนคิด Meta กำลังจะเปิดตัวระบบ Community Notes ที่ให้ผู้ใช้มีส่วนร่วมในการตรวจสอบข้อมูลบนแพลตฟอร์มของตนเอง นี่อาจเป็นการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ที่จะส่งผลต่อวิธีที่เราบริโภคข้อมูลบนโซเชียลมีเดีย
Community Notes คืออะไร และทำงานอย่างไร?
Community Notes เป็นระบบที่ให้ผู้ใช้สามารถเพิ่มบริบทหรือข้อมูลเพิ่มเติมลงในโพสต์ต่างๆ บน Facebook, Instagram และ Threads ได้ โดยมีหลักการทำงานดังนี้:
- ผู้ใช้ที่ลงทะเบียนเป็น contributor สามารถเขียน “note” เพื่อให้ข้อมูลเพิ่มเติมหรือแก้ไขข้อมูลที่ไม่ถูกต้องในโพสต์ได้
- Note แต่ละอันจะถูกให้คะแนนโดยผู้ใช้คนอื่นๆ
- Note ที่ได้รับการยอมรับจากผู้ใช้ที่มีมุมมองแตกต่างกันจะถูกแสดงใต้โพสต์นั้นๆ
- ระบบนี้จะไม่เปิดเผยตัวตนของผู้เขียน Note เพื่อให้ผู้อ่านโฟกัสที่เนื้อหามากกว่าตัวบุคคล
ทำไม Meta ถึงเปลี่ยนมาใช้ระบบนี้?
Meta ให้เหตุผลว่า:
“เมื่อเราเปิดตัวโปรแกรมตรวจสอบข้อเท็จจริงในปี 2016 เราต้องการหลีกเลี่ยงการเป็นผู้ตัดสินความจริง และเชื่อว่าการใช้องค์กรตรวจสอบข้อเท็จจริงจากภายนอกเป็นทางออกที่ดีที่สุด แต่มันไม่ได้เป็นไปตามที่คาดหวัง โดยเฉพาะในสหรัฐอเมริกา ผู้เชี่ยวชาญก็มีอคติทางการเมืองและมุมมองของตัวเองเช่นกัน ซึ่งส่งผลต่อการเลือกว่าจะตรวจสอบอะไรและอย่างไร”
บริษัทหวังว่า Community Notes จะช่วยลดอคติและเพิ่มมุมมองที่หลากหลายมากขึ้นในการให้บริบทเพิ่มเติมแก่เนื้อหาต่างๆ
การทดสอบและแผนการในอนาคต
Meta จะเริ่มทดสอบ Community Notes ในวันที่ 18 มีนาคมนี้ โดยมีรายละเอียดดังนี้:
- เริ่มต้นด้วยผู้ใช้ประมาณ 200,000 คนในสหรัฐอเมริกา
- รองรับ 6 ภาษาหลัก ได้แก่ อังกฤษ สเปน จีน เวียดนาม ฝรั่งเศส และโปรตุเกส
- ใช้อัลกอริทึมการให้คะแนนแบบเดียวกับ X (Twitter) ในช่วงแรก
- ยังไม่อนุญาตให้เขียน Note สำหรับโฆษณา แต่สามารถเขียนสำหรับเนื้อหาอื่นๆ รวมถึงโพสต์จาก Meta, นักการเมือง และบุคคลสาธารณะได้
ในอนาคต Meta วางแผนจะขยาย Community Notes ไปทั่วโลก แต่ยังไม่มีกำหนดการที่แน่ชัด ในระหว่างนี้ ประเทศอื่นๆ จะยังคงใช้ระบบตรวจสอบข้อเท็จจริงแบบเดิมไปก่อน

ข้อกังวลและความท้าทาย
แม้ว่า Community Notes จะดูเหมือนเป็นวิธีที่ดีในการเพิ่มความหลากหลายของมุมมองและลดอคติ แต่ก็ยังมีข้อกังวลบางประการ:
- ผู้ใช้จำนวนมากอาจไม่อ่าน Note เพิ่มเติมก่อนแชร์เนื้อหา
- ระบบนี้ไม่ได้จำกัดการเข้าถึงหรือการแพร่กระจายของเนื้อหาที่อาจเป็นข้อมูลเท็จ
- อาจเกิดการบิดเบือนหรือใช้ระบบในทางที่ผิดโดยกลุ่มผู้ใช้บางกลุ่ม
เราจะต้องติดตามดูว่า Community Notes จะสามารถแก้ปัญหาการแพร่กระจายของข้อมูลเท็จบนโซเชียลมีเดียได้จริงหรือไม่ และจะส่งผลอย่างไรต่อวิธีที่เราบริโภคและแชร์ข้อมูลในอนาคต